Qazaxdakı mina partlayışı Ermənistanın aylardır oynadığı teatrın bir hissəsidir

Qazaxdakı mina partlayışı Ermənistanın aylardır oynadığı teatrın bir hissəsidir

Dünən Azərbaycanın Qazax rayonunda mina partlayışı Dövlət Sərhəd Xidmətinin Ermənistanın aylardır oynadığı ilə nəticələnib. Qeyd edək ki, bundan əvvəl, 2020-ci ilin iyulunda Qazax Ermənistanla toqquşma meydanına çevrilmişdi. Nəhayət, bu ilin aprelində Ermənistan və Azərbaycan razılığa gəliblər ki, Ermənistan Qazax rayonunun 4 kəndini Azərbaycana verib. Bu 4 il ərzində erməni tərəfi problem yaratmaqla prosesə mane olmağa çalışıb və 4 Azərbaycan kəndinin qaytarılması ilə bağlı vaxt udmaq istəyib.

Məsələ burasındadır ki, Qazaxın bir müddət əvvəl geri qaytarılan kəndində baş verən mina partlayışı da oxşar şübhələri doğursa da, fərqli versiyalar bəzi suallar da doğurub. Hazırda iki məsələ sual doğurur: Qazaxda minanın partlaması təsadüfdür, yoxsa ermənilər çox qısa müddətdə bu rayona mina qoyublar?

Və nəhayət, Azərbaycan hərbçisinin partlayış nəticəsində xəsarət alması növbəti erməni təxribatının nümunəsini əks etdirir.

Türkiyənin Azərbaycandakı keçmiş hərbi attaşesi general (brigadir) Yücel Karayüz məsələ ilə bağlı Azernews -a açıqlamasında qeyd edib ki, araşdırmalar nəticəsində minanın yeni olub-olmaması bizə məlum olacaq.

“İlk növbədə yaralanan əsgərin tezliklə sağalmasını arzulayıram. Təbii ki, hadisə yerinin araşdırılması nəticəsində məlum olacaq ki, bu mina illər əvvəl qoyulub, yoxsa danışıqlar gedən zaman təzə döşənib”, – deyə hərbi ekspert bildirib.

O bildirib ki, bu əməl erməni müxalifət qruplarının təxribatlarının nəticəsi ola bilər.

“İstər köhnə, istərsə də yeni, söhbət əslində Ermənistanın və Ermənistan daxilindəki müxtəlif qüvvələrin yanaşmasından gedir. Bu, Paşinyan hakimiyyətinə qarşı normallaşma prosesinə xələl gətirmək istəyən qrup tərəfindən törədilən insident ola bilər”, – deyə general əlavə edib.

Ekspert bu məsələ ilə bağlı Ottava Konvensiyasını xatırladıb. Xatırladaq ki, Ottava Konvensiyası Minaların Qadağası Müqaviləsi kimi də tanınır. Onun məqsədi bütün dünyada piyada əleyhinə minaların (PYM) məhv edilməsidir.

“Ermənistanda istər hökumət, istər ordu, istərsə də müxalifət tərəfindən yerləşdirilməsindən asılı olmayaraq, minalar insanlığa qarşı cinayətdir və Ottava Konvensiyasına görə qadağan edilmiş və istifadə edilməməli bir şeydir”, – Yücel Karayuz qeyd edib.

General onu da əlavə edib ki, bu, təsadüf deyil. Minalar xüsusi istifadəyə ehtiyacı olan xüsusi silahlardır.

“Qazaxda mina partlayışı təsadüf ola bilməz. Mina dediyimiz tarlalarda olduğu kimi müəyyən açara görə əkilən və səpilmə üsulu ilə döşənən silahdır”, – deyə ekspert bildirib.

Karayuz vurğulayıb ki, Azərbaycan hərbçisinin yaralanması növbəti erməni təxribatı kimi qiymətləndirilməlidir.

“Təbii ki, Azərbaycan əsgərinin yaralanması Ermənistanın son təxribatlarından biridir və aylardır oynadığı teatra dəstəyin bir hissəsidir”.

Hərbi ekspert qeyd edib ki, Azərbaycan Ərazilərinin Minalardan Təmizlənməsi üzrə Milli Agentlik (ANAMA) işğaldan azad edilmiş ərazilərdə, o cümlədən Qazaxın kəndlərində bütün minaların aşkar edilməsi missiyasındadır.

“Əslində ANAMA bölgələrdə, xüsusən də ələ keçirilən dörd kəndin ətrafında mina axtarışı və skan əməliyyatları həyata keçirəcək. Bu bölgələrdə sağlam həyat ancaq normallaşdıqdan və təmizlik işləri başa çatdıqdan sonra mümkün ola bilər. Bildirilmir, amma əminəm ki, ANAMA indi Qazaxda bu fəaliyyətə başlayıb”, – deyə o vurğulayıb.

Ekspert Azərbaycanın Ermənistanın yaratdığı mina problemlərinə toxunub. O, həmçinin bildirib ki, Azərbaycan bu sahədə ən təcrübəli ölkələrdən biridir.

“Bildiyimiz kimi, xüsusilə Qarabağ işğaldan azad ediləndən sonra bu fəaliyyətlər yüksək templə davam edir. Azərbaycan bu məsələdə ən yüksək beynəlxalq təcrübəyə malik dövlətdir”, – deyə türk general vurğulayıb.

Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın mülki əhalisi demək olar ki, hər gün müharibənin ölümcül qalıqları – Ermənistan tərəfindən yerləşdirilmiş minalarla üzləşir. Münaqişə və Azərbaycan ərazilərinin Ermənistan tərəfindən işğalı dövründə Ermənistan ərazilərə, o cümlədən mülki əhalinin məskunlaşdığı ərazilərə fərq qoymadan yüz minlərlə mina və digər partlayıcı qurğular yerləşdirib.

Mina qurbanlarının 70%-dən çoxu mülki şəxslərdir. Onların arasında hər yaş kateqoriyasından olan insanlar var. Həmin minaların yerləşdiyi yer haqqında rəsmi məlumat tələb etmək cəhdlərinə baxmayaraq, Ermənistan dəfələrlə müvafiq məlumata malik olduğunu təkzib edib və məsələ ilə məşğul olmaqdan imtina edib.

Nəhayət, bu ilin fevral ayında Ermənistan işğaldan azad edilmiş torpaqlarda yerləşən ərazilərin 8 minalanmış ərazi xəritəsini Azərbaycana təqdim edib. Bu xəritələr keçmiş təmas xətti boyunca bəzi əraziləri əhatə edir. Lakin keçmiş təmas xəttinin Xocavənd, Tərtər və Goranboy rayonlarından keçən bir hissəsini, habelə 2020-ci ilin noyabrında Ermənistan hərbi birləşmələri geri çəkilərkən minalanmış əraziləri əhatə edən xəritələr hələ də təqdim edilməyib.

Çoxlarının bu xəritələrlə bağlı şübhələri var, çünki Ermənistanın daha əvvəl təqdim etdiyi mina sahəsi xəritələri qeyri-dəqiq idi. Agentliyin məlumatına görə, bu xəritələrin yalnız 25 faizi düzgün olub. Xüsusilə mülki əhalinin yaşamadığı yüksəkliklərin minalanmış xəritələrinin təqdim edilməsi bu şübhəni artırır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, son vaxtlar minalarla bağlı halların 55%-dən çoxu verilən məlumatların əhatə etdiyi ərazilərdən kənarda baş verib.

Ermənistanın mina təhlükəsi ilə bağlı nümayiş etdirdiyi davranış, həqiqətən də, münaqişədən sonrakı dövrdə regionda sülhün bərqərar edilməsi və etimadın möhkəmləndirilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərə növbəti uğursuzluqdur.

Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş əraziləri minalarla çirklənməyə davam etdiyinə görə, yeni infrastruktur və yaşıl enerji layihələri riskli və problemli hədəf olaraq qalır. Hüquqi sülhün qarşısında duran bu maneələr tam sülhə gedən yolda azad edilmiş ərazilərin yenidən məskunlaşması, inkişafı və inteqrasiyası qarşısında duran vəzifələrin bir hissəsidir.

Similar Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *