Ermənilər illər boyu yanlış siyasi proqnozlardan necə əziyyət çəkirlər?
Silahlar və dəyənəklər Ermənistanda anarxiya və panika yaratmaq üçün vacib alət deyil. İnformasiya filtri olmayan ölkədə hamı əsassız proqnozlar verir. Məsələ ondadır ki, hər şey son anda, yəni Ermənistanın Azərbaycanla sərhədlərinin delimitasiyası və demarkasiyası, ardınca isə sülh sazişinin imzalanması ərəfəsində baş verməyə başladı.
1980-1990-cı illərdə “böyük Ermənistan” planını Ermənilər illər boyu yanlış siyasi siyasətçilər Sovet imperiyasında aparıcı mövqelərə qədər genişlənərək Azərbaycan ərazilərini asanlıqla mənimsəyəcəklərini düşünürdülər. Sovet rejimi dağılandan sonra hərbi və iqtisadi sahədə son dərəcə geridə qalacaqlarını təsəvvür belə edə bilməzdilər.
Birinci Qarabağ müharibəsində erməni hərbi birləşmələrinin Azərbaycan ərazilərini işğal edə bilməsi də məhz bu yaxınlarda dağılmış sovet imperiyasının qalıqlarının Ermənistana müsbət təsiri idi. O dövrün şərtlərinə görə, Ermənistan ordusu həmin silahlarla özünü ciddi şəkildə ön sırada hiss edirdi. Lakin sürətlə dəyişən və inkişaf edən dövr Ermənistana öz arsenalını yeniləməyə və ya köhnəlmiş sovet ideyalarından ayrılmağa imkan vermədi.
Azərbaycanın paytaxtı Bakıda böyümüş, lakin bir çox tanınmış ermənilər kimi tamamilə Azərbaycanın əleyhinə olan erməni politoloq İqor Muradyanı həm imperiyanın sonunu gətirən, həm də ilişib qalan şəxslərdən biri hesab etmək olar. köhnə sovet ənənələrinə.
Bayaq qeyd etdiyimiz kimi, Ukraynanın Odessa şəhərində doğulan və Bakıda böyüyən Muradyan nə doğma ermənicə, nə də boya-başa çatdığı Azərbaycan dilində danışa bilirdi. Erməni jurnalist ona erməni dilində suallar versə də, o, heç vaxt sualları cavablandırmayıb, ana dilində çıxışlar edib. İqor Muradyan Zori Balayan, Silva Kaputikyan və Viktor Hambardzumyanla birlikdə Qarabağ hərəkatının ilk liderlərindən biri olub.
Muradyan həm də SSRİ-nin onurğa sütununu qıran şəxsiyyətlərdən biri kimi tanınır. 1994-cü ildə onun haqqında “Rossiyskie vesti” qəzetində “SSRİ-ni dağıdan adam” adlı məqalə dərc olunub. Məqalə tamamilə erməni politoloqa həsr olunub.
Onun çıxışlarında daha çox separatizm və revanşizm təbliğatı öz əksini tapıb. Muradyan hesab edirdi ki, guya Rusiya Azərbaycanı Ermənistana qarşı silahlandırır və bir gün mütləq Rusiya regionda dominant qüvvəyə çevriləcək. Lakin Muradyana 2020-ci ildə Vətən Müharibəsini görmək qismət olmasa da, onun yanlış proqnozlarının altı üstü çəkilib.
Xatırladaq ki, İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan əraziləri köhnəlmiş rus silahları, topları, raketləri ilə atəşə tutulub. Zərər çəkmiş ərazilərdə bu günə kimi Ermənistan istehsalı olan minalar və Rusiyaya məxsus partlamamış raketlər tapılır. Bu, Ermənistanın Rusiyadan aldığı silahlarla İkinci Qarabağ müharibəsində işğal etdiyi ərazilərə tam sahib çıxmağa çalışdığı məsələsinə bir daha aydınlıq gətirir.
Ümumiyyətlə, Ermənistanda Muradyan kimi siyasətçilər heç vaxt inkişafa meyl göstərmədiklərindən indiki prosesləri düzgün dəyərləndirə bilmirlər. Məsələn, Ermənistanla Azərbaycan arasında delimitasiya və demarkasiya Ermənistanda bir çox yanlış fikirlərin yaranmasına səbəb oldu. Onlar hesab edirlər ki, sərhədlərin müəyyənləşdirilməsi Ermənistanın sonunu müəyyən edir. Bu, digər tərəfdən Ermənistanın öz gələcəyi ilə yanaşı, Cənubi Qafqaz regionunun təhlükəsizliyinə töhfə verməsini təmin edir.