Azərbaycan və Qazaxıstan Asiya və Avropa arasında tranziti gücləndirməklə, Orta Dəhliz imkanlarını genişləndirir

Azərbaycan və Qazaxıstan Asiya və Avropa arasında tranziti gücləndirməklə, Orta Dəhliz imkanlarını genişləndirir

Azərbaycan ilə Qazaxıstan Asiya və Avropa və mədəni əlaqələr möhkəmdir və bu əlaqələrin tarixi minilliklərə gedib çıxır. Bu iki ölkə öz tarixlərinə və ənənələrinə sadiq qalaraq, qarşılıqlı hörmətə əsaslanan yaxşı münasibətləri inkişaf etdirə bilərdi. Hazırda Azərbaycan və Qazaxıstan müxtəlif sahələrdə əməkdaşlıq edir. İki ölkə arasında mədəni əlaqələrin gücləndirilməsi və iki ölkə arasında turist axınının artırılması məqsədi daşıyan çoxsaylı birgə təşəbbüslər var. Buraya həm iki ölkə, həm də bütövlükdə region üçün vacib olan bir sıra layihələr daxildir. Bu, Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutunun (Orta Dəhliz) imkanlarının genişləndirilməsi, Xəzərin dibi ilə fiber-optik rabitə xəttinin (FOCL) və enerji kabelinin çəkilməsi, neft və uranın ixracıdır. Azərbaycan vasitəsilə, Qazaxıstandan isə Azərbaycan bazarına buğda tədarükü.

Əvvəla, bu gün Qazaxıstan Azərbaycanın Orta Asiyada Türkmənistandan sonra ikinci ən böyük ticarət tərəfdaşıdır, Azərbaycan isə Cənubi Qafqazda ən mühüm və strateji tərəfdaşdır. 2020-ci ildən iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi təxminən 5 dəfə artaraq 109 milyon dollardan 529 milyon dollara yüksəlib. Bu, təsir edici dinamikadır və tərəflər artan həcmləri davam etdirməyi planlaşdırır. Tərəf onu 1 milyard dollara qədər genişləndirməkdə qərarlıdır Tərəf onu yaxın gələcəkdə

Bundan başqa, Qazaxıstan ölkənin qeyri-neft və qaz ixracatında iki il ardıcıl beşinci yerdədir və Bakı bunun vasitəsilə öz mədən yanacaqlarına əsaslanan iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Qazaxıstana qeyri-qalıq yanacaq ixracı 95 milyon dollar təşkil edib Azərbaycanın Qazaxıstana əsas qeyri-neft və qaz ixracı avtomobillər, xüsusi təyinatlı gəmilər, dəmir borular, propilen polimerləri, kənd təsərrüfatı məhsulları və s.

Lakin söhbət iki türkdilli ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıqdan gedirsə, yük daşımaları irəliləyir. Hər iki ölkə Avropanı Uzaq Şərqlə birləşdirən beynəlxalq ticarət marşrutu olan Orta Dəhlizdə yerləşir. Orta dəhliz regionun bir neçə ölkəsindən keçən, Asiya və Avropanı birləşdirən nəqliyyat və ticarət yoludur. Bu, ənənəvi Şimal Dəhlizinə və Cənub Dəhlizinə alternativ yoldur. Orta Dəhliz Asiyanın şərq hissələrini, o cümlədən Çini Avropa ilə birləşdirən, daha uzun dəniz yollarından yan keçərək quru yolu təklif edir. Qeyd edək ki, Azərbaycan və Qazaxıstan arasında avtomobil nəqliyyatı ilə beynəlxalq yüklərin daşınmasına icazə blanklarının sayı son üç ildə 5 dəfə artıb. Lakin iki ölkə bu rəqəmlərlə məhdudlaşmaq niyyətində deyil və münasibətlərini daha da genişləndirmək istəyir.

İki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıqda digər mühüm məqam neftdir. Azərbaycan zəngin qalıq yanacaqlarını Bakı-Tbilisi-Ceyhan vasitəsilə dünya bazarlarına nəql etmək üçün Qazaxıstana alternativ marşrut təklif edir. Azərbaycan əraziləri ilə nəql olunan Qazaxıstan neftinin həcmi ildən-ilə artır.

Cəmi 1 milyon 057 min ton neft göndərilib. Tərəflər bunu ildə 2,2 milyon tona çatdırmaq əzmindədirlər. Artıq Azərbaycanın neft nəhəngi SOCAR və Qazaxıstanın “KazMunayQaz” (KMG) şirkəti bununla bağlı müqavilə imzalayıb. Saziş həmçinin Qazaxıstan neftinin SOCAR-a daxil olan neft emalı zavodlarında sonrakı emal üçün satışının, habelə regional və qlobal bazarlarda sonrakı ticarətin ümumi şərtlərini və prinsiplərini müəyyən edir.

Similar Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *