Azərbaycan Cənubi Qafqazı dünyanın ən təhlükəsiz bölgəsinə çevirməkdə liderdir [TƏHLİL]

Azərbaycan Cənubi Qafqazı dünyanın regionu üçün əsl dönüş nöqtəsi oldu. Azad edilmiş torpaqlara Böyük Qayıdışın başlanması artıq gələcəyə böyük inam və perspektivlərdən xəbər verir.

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Şuşada ilk yaşayış kompleksinin açılışında iştirak edib, şəhərə ilk köçən sakinlərlə görüşüblər.

Qeyd edək ki, vaxtilə Şuşa və digər Qarabağ rayonları da vaxtilə erməni işğalı altında olub. Şanlı Azərbaycan ordusunun və Ali Baş Komandan İlham Əliyevin ən böyük çağırışının nəticəsi olaraq şuşalılar bu gün Vətənə qayıdırlar.

2020-ci ildə Azərbaycan tarixində yeni dövrün əsası qoyuldu. Həmin il noyabrın 8-də Azərbaycan xalqına müraciət edən Prezident İlham Əliyev Şuşanın yenidən dirçələcəyini, əvvəlki gözəlliyini və əzəmətini bərpa edəcəyini bildirib. Bu gün Şuşada bərpa və təmir işləri aparılır, yollar çəkilir, bir çox infrastruktur layihələri həyata keçirilir. Qeyd edək ki, 2021-ci ilin dövlət büdcəsində bu məqsədlər üçün 2,2 milyard manat vəsait ayrılıb.

Şübhəsiz ki, uzun illər öz yurd-yuvasından didərgin düşmüş azərbaycanlılar da Qarabağa qayıtmaqdan məmnundurlar, prezidentə və Azərbaycanın zəfər ordusuna öz minnətdarlıqlarını bildirirlər.

Qeyd edək ki, Qarabağda aparılan işlər təkcə bərpa və tikinti ilə bağlı deyil. Azərbaycanın qədim torpaqları bir çox ölkələrin marağına səbəb olur, burada yaşıl enerji, təhsil, kənd təsərrüfatı, mədəniyyət sahələrində bir çox layihələr təqdim olunur və həyata keçirilir.

Belə ki, 2021-ci ildə Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində elektrik enerjisi infrastrukturunun yaradılması məqsədilə “Azərenerji” ASC ilə İtaliyanın “Ansaldo Energia” şirkəti arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq sahəsində təchizat müqaviləsi imzalanıb. Müqaviləyə əsasən, İtaliya şirkəti Ağdam, Füzuli, Kəlbəcər və Qubadlı rayonlarında tikiləcək 4 110 kilovoltluq yarımstansiya üçün avadanlıq verəcək.

Türkiyədə fəaliyyət göstərən 130 texnologiya şirkətinə dəstək verən “GOSB” texnoparkı ilə Azərbaycan İnnovasiyalar Agentliyi arasında imzalanmış “Mədəni və elmi əməkdaşlıq” memoranduma əsasən, Qarabağda Yüksək Texnologiyalar Parkı yaradılır.

Qərb dövlətlərinin, xüsusilə Böyük Britaniyanın Qarabağda minalardan təmizləmə məsələsinə göstərdiyi dəstək də danılmazdır.

30 ilə yaxın erməni işğalı nəticəsində Azərbaycan minalar və müharibənin partlayıcı qalıqları kimi böyük problemlərlə üz-üzədir. Azərbaycan dünyada minalarla ən çox çirklənən ölkələr sırasındadır. Ölkədə 1,5 milyon mina və partlayıcı qalıqlar var. Azərbaycan ərazisinin 12 faizini əhatə edir. Bu, mülki əhali üçün ciddi risk yaradır və sosial-iqtisadi inkişafa mane olur.

Qeyd edək ki, müharibənin başa çatdığı 2020-ci ildən bu ilin 27 aprelinə qədər 212 mina partlayışı hadisəsi baş verib, nəticədə 356 nəfər, o cümlədən uşaq və qadınlar bu partlayışların qurbanı olub. Bu hadisələr göstərir ki, ərazilərin minalardan təmizlənməsinə və zərərçəkənlərə yardımın göstərilməsinə təcili ehtiyac var. Ümumilikdə son 30 ildə Azərbaycanda mina qurbanlarının sayı 3435 nəfərdir.

Azərbaycan Ərazilərinin Minalardan Təmizlənməsi üzrə Milli Agentliyin (ANAMA) əməkdaşlarının bu sahədə gərgin əməyi və səyi çox önəmlidir. Xatırladaq ki, ötən il ANAMA, Avropa İttifaqı və BMTİP insanların həyatını xilas etmək və məcburi köçkünlərin öz evlərinə qayıtmasına kömək etmək üçün minalardan təmizləmə layihəsinə başlamışdı. Layihə 20 kəndi əhatə edib və 33 604 ailə birbaşa benefisiar olub. Layihə həm də Azərbaycanda ənənəvi olaraq kişi peşəsi sayılan minalardan təmizləmə əməliyyatlarını həyata keçirən ilk qadın komandalar yaratdı.

On səkkiz ürəkli və güclü azərbaycanlı qadın minatəmizləyicilər akkreditasiya sertifikatlarını uğurla aldılar. Nəzəri və praktiki məşğələlərdə qadın minatəmizləyici qruplar minaların və partlamayan hərbi sursatların tanınması, aşkarlanması, işarələnməsi, ilkin tibbi yardımın göstərilməsi üzrə əsas biliklərə, zəruri bacarıqlara və tələb olunan davranış qaydalarına yiyələniblər.

Təlim silsiləsi Mines Advisory Group (MAG) qeyri-hökumət təşkilatının beynəlxalq ekspertləri tərəfindən aparılıb.

Bütün bu proseslər onu göstərir ki, Qarabağ Azərbaycanla yanaşı, dünya dövlətlərinin də diqqət mərkəzindədir.

Yuxarıda sadalanan proseslər yenidənqurma və inkişaf istiqamətində atılan addımların çox kiçik bir hissəsidir. Şübhəsiz ki, bu gün Azərbaycan sülhyönümlü addımları, həyata keçirdiyi layihələr, qlobal əməkdaşlığı ilə Cənubi Qafqazda lider mövqe tutur.

Bakı həmçinin Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinə tamamilə son qoymağa, eləcə də Cənubi Qafqaz üçün yalnız ən təhlükəsiz gələcək vəd edən sülh prosesini təşviq etməyə çalışır.