Almatı görüşü İrəvanın Cənubi Qafqazda sülh məsələsində ədalətli olmaq potensialını nümayiş etdirir
Bu gün Almatıda Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov və onun erməni həmkarı Ararat Mirzoyan arasında görüş başlayıb.
Onları Qazaxıstanın xarici işlər naziri Murat Nurtleu qarşılayıb. Bu, iki ölkə arasında uzun müddətdir davam edən mübahisələri həll etmək üçün intensiv diplomatik səylər fonunda baş verə biləcəyi üçün çox vacibdir.
Pakistanlı siyasi ekspert Şazia Anver Çiema oxuaz -a açıqlamasında Almatıda davam edən görüşün əhəmiyyətini vurğulayıb.
“Almatı uzun müddətdir ki, sülh təşəbbüslərinin simvolu olub və Qazaxıstanın Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh danışıqları üçün atdığı addım ABŞ və Rusiya kimi qlobal liderlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir”.
Politoloq Qazaxıstanın Azərbaycanla Ermənistan arasında vasitəçiliyini dəyərləndirib.
“Qazaxıstan uzun müddətdir Mərkəzi Asiya və Şərqi Avropada sülh danışıqlarında həlledici rol oynayıb və qlobal güclər Qazaxıstanın sülh danışıqları ilə bağlı təşəbbüslərinə həmişə hörmətlə yanaşır”, o əlavə edib.
Ekspert bildirib ki, Almatıda keçirilən iki ölkənin xarici işlər nazirlərinin görüşü İrəvanın Cənubi Qafqazda çox simvolikdir.
“Qazaxıstan bloklara daxil olmayan xarici siyasətə inandığına və danışıqlar üçün tam qərəzsiz atmosfer təmin etdiyinə görə bu görüş çox simvolik və əhəmiyyətlidir və gələcək müzakirələr üçün qapı aça bilər”, – Cheema deyib.
Hazırda Ermənistanda müxalifətin və din nümayəndələrinin birgə səyi nəticəsində yaranan panika dünyanın diqqət mərkəzindədir. Tərəflərin sülh prosesinə doğru irəlilədiyi bir vaxtda belə bir addımın atılması, şübhəsiz ki, Cənubi Qafqazda daim münaqişə arzulayan tərəflərin hərəkətlərinin tərkib hissəsidir. Məsələyə münasibət bildirən siyasi ekspert bunun Ermənistanın ənənəvi siyasəti olduğunu vurğulayıb.
“Şərh etmək hələ tezdir, çünki Ermənistan xarici siyasətdən öz daxili istehlakı üçün istifadə etmək vərdişinə malikdir, sülhün isə qlobal və futuristik yanaşmaya ehtiyacı var”.
Ekspert onu da bildirib ki, Ermənistan tərəfi nə düşünürsə, reallıq onu göstərir ki, Azərbaycan və Ermənistan nazirlərinin Almatı görüşü Cənubi Qafqaz üçün sülh qapılarını aça bilər.
“Lakin biz bu görüşdən hansı nəticələrin çıxacağını görmək üçün optimist olmalıyıq, çünki bugünkü Almatı görüşünün Ermənistanın regionda sülh məsələsində nə dərəcədə dürüst olduğunu nəzərə alaraq iki ölkə arasında gələcək müzakirələr üçün qapı aça biləcəyi şansı var”, – ekspert nitqini tamamladı.
Qeyd etmək lazımdır ki, bu gün Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsinə doğru irəliləyiş davam edir. Unutmaq olmaz ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin bağlanması bir çox sahələrdə inkişafı təmin edir.
Əvvəla, regionda müharibə və ya münaqişə yoxdursa, xarici qüvvələrin vasitəçiliyinə ehtiyac yoxdur. Bu o deməkdir ki, Azərbaycan və Ermənistan nəinki bir-birinin sərhədlərini tanıyacaq, həm də açıq qapı prinsipi çərçivəsində əməkdaşlığa başlayacaq.
İkincisi, Ermənistanın Azərbaycanla sülh müqaviləsi imzalaması onun Türkiyə ilə münasibətlərinə töhfə verəcək, sərhədlər açılacaq ki, bu da Ermənistanın iqtisadi strukturuna kütləvi şəkildə təsir edəcək. Digər tərəfdən, Ermənistan Azərbaycanın nəhəng neft və qaz layihələrindən, eləcə də yaşıl enerji layihələrindən də faydalanacaq.
Üçüncüsü, ən əsası, Ermənistanın regionda inkişafı Fransa kimi müstəmləkəçi ölkələrin Cənubi Qafqaza şər məqsədlərlə təsir etmək planlarını alt-üst edəcək. İrəvan artıq başqa ölkələr üçün oyuncaq olmaq və bəzi Qərb təşkilatlarının əlinə keçmək məcburiyyətində qalmayacaq.
Şübhəsiz ki, regionda sülh müqaviləsinin imzalanması Azərbaycanla bərabər Ermənistana da böyük töhfə verəcək və Cənubi Qafqazda uzunmüddətli təhlükəsizliyi qoruyacaq.